Wijzigingen Wet Bibob per 1 augustus 2020

Op 1 augustus 2020 wijzigen de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Wet Bibob) en het Besluit justitiële en strafvorderlijke gegevens (Bjsg). Op grond van deze regelingen onderzoekt het Landelijk Bureau Bibob op verzoek van bestuursorganen (zoals de burgemeester of het College van Burgemeester en Wethouders) de achtergrond van een (rechts)persoon in het kader van vergunning- en subsidieverlening, bij het aangaan van een vastgoedtransactie of bij het gunnen van een overheidsopdracht en brengt daarover advies uit aan het bestuursorgaan. Als er een ernstig gevaar is dat de beschikking, subsidie of overheidsopdracht zal worden gebruikt om strafbare feiten te plegen of om geld wit te wassen, kan het bestuursorgaan de beschikking, subsidie of overheidsopdracht weigeren.

Advies Landelijk Bureau Bibob

Voortaan is het advies aan het bestuursorgaan geen twee, maar vijf jaar geldig. Dat betekent echter niet dat er zonder meer van een advies van bijvoorbeeld drie jaar geleden uit mag worden gegaan. Eventuele nieuwe gegevens die ten tijde van het antecedentenonderzoek niet bekend waren (zoals een vrijspraak), moeten wel bij de Bibob-beoordeling worden betrokken.

Antecedentenonderzoek

Tot nu toe konden alleen de justitiële antecedenten van de directe aanvrager van een vergunning of subsidie of een directe wederpartij van de overheid worden onderzocht. Vanaf 1 augustus 2020 mogen ook ‘de personen die achter de schermen feitelijke zeggenschap hebben over degene die de vergunning heeft aangevraagd’ en de ‘zakelijke relaties’ van aanvragers/wederpartijen worden onderzocht. Dat betekent dat personen die direct of indirect:

• leiding hebben gegeven aan de aanvrager/wederpartij; of
• zeggenschap hebben gehad over de aanvrager/wederpartij; of
• vermogen hebben verschaft aan de aanvrager/wederpartij

bij het onderzoek kunnen worden betrokken.

Voorheen was enkel bij strafrechtelijke veroordelingen sprake van feiten omstandigheden die erop wijzen dat de betrokkene in relatie staat tot strafbare feiten. Vanaf 1 augustus 2020 is dat ook zo bij:

• onherroepelijke strafbeschikkingen;
• voldane transacties;
• onherroepelijke bestuurlijke boetes;
• bestuurlijke boetes die in stand zijn gelaten door de bestuursrechter.

Uitbreiding

De beperking tot overheidsopdrachten in de sectoren bouw, ICT en milieu wordt geschrapt, zodat er bij álle overheidsopdrachten een Bibob-onderzoek kan worden uitgevoerd. Immers, alle overheidsopdrachten met een aanzienlijke maatschappelijke waarde zijn kwetsbaar voor criminele activiteiten. Ook een overdracht van erfpacht kan voortaan worden onderzocht als de gemeente in haar contracten heeft opgenomen dat verkoop aan een derde alleen mogelijk is met haar toestemming. Tenslotte kan het Landelijk Bureau Bibob overheidsinstanties tippen om de Wet Bibob toe te passen als het relevante informatie heeft van strafbare feiten.

Toekomstige wijzigingen

Er komt een tweede wijziging aan van de Wet Bibob die onder andere de uitwisseling van informatie tussen Landelijk Bureau Bibob en bestuursorganen en tussen bestuursorganen onderling verruimt.

Vragen of advies?

Heeft u vragen of wilt u advies? Neem dan contact met ons op. Of wilt u verder lezen over wat SWDV voor u kan betekenen op het gebied van overheidsrecht? Lees hier dan verder.